Niepełnosprawni jako godni obywatele

Dzień Godności Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną oraz Europejski Dzień Walki z Dyskryminacją Osób Niepełnosprawnych obchodzone są co roku 5 maja od lat 90. ubiegłego wieku. Święto to – jako pierwsza - zaczęła celebrować Francja. A jest ono szczególne – przypomina ludziom pełnosprawnym, że żyją wśród nich osoby szczególnie doświadczone przez los, które w większości nie mogą w pełni sprostać wymaganiom, jakie stawia przed nimi życie. Dla nich każdy dzień często naznaczony jest bólem fizycznym i psychicznym, cierpieniem, nieustannym pokonywaniem własnych słabości i ograniczeń, podejmowaniem wciąż nowych wyzwań. Osoby z niepełnosprawnością, (a zwłaszcza niepełnosprawne intelektualnie) nie mogą pełnić wszystkich zwyczajowych ról społecznych, nie mogą także uczestniczyć w wielu przejawach życia społecznego, powszechnie dostępnych ludziom pełnosprawnym. Zmagają się z niezrozumieniem i brakiem akceptacji dużej części społeczeństwa myślącego utartymi schematami i krzywdzącymi stereotypami, że osoba niepełnosprawna jest „inna”, „dziwna”, „nie dba o wygląd zewnętrzny”, „niesamodzielna”, „bezradna”, „niedojrzała”, „nie potrafi dokonywać żadnych wyborów i decyzji” itp. Takie rozumowanie jest nie tylko niesprawiedliwe i krzywdzące, lecz – nazwijmy rzecz po imieniu - dyskryminuje osoby niepełnosprawne, nie mówiąc już o tym, że nie odpowiada prawdzie.
Ale przede wszystkim narusza poczucie godności osób z niepełnosprawnościami, (w tym z niepełnosprawnością intelektualną). Godność jest nie tylko absolutem, pozytywną wartością będącą jednym z najważniejszych wymiarów człowieczeństwa, ale przede wszystkim niezbywalnym prawem każdej istoty ludzkiej na ziemi. Każdy człowiek w swoim prawie do godności pragnie akceptacji innych, ma potrzebę uznania i potrzebę osiągnięć – w przypadku osób z niepełnosprawnością intelektualną na miarę ich możliwości. Okazujmy osobom z niepełnosprawnościami szacunek i realnie doceniajmy wysiłek, jaki wkładają w swoje życiowe aktywności i codzienne czynności nie tylko w dniu ich święta. Piękne i podniosłe słowa w oficjalnych przemowach i artykułach prasowych nie zagwarantują, (ani nie zastąpią) im godnej egzystencji oraz poczucia, że są integralną i ważną częścią obywatelskiego społeczeństwa.

Autorka: Magdalena Cieślak